Watervoorzieningen
Neerslag word steeds onvoorspelbaarder. Aanpassingen betekenen in mijn ogen dat men zich klaarmaakt voor zowel extremere droogte als neerslag. Op de meest ‘basic’ level zorgt een verhoging van het organische materiaal in de bodem voor een betere waterbergend vermogen van de bodem, waardoor regenwater beter kan worden opgevangen en afspoeling beperkt blijf.
Een aanpak op landschapsniveau van waterbeheersing moeten boven aan de ‘keten’ beginnen, met erosiebestrijding en meerjarige gewassen zoals polyculturen – Saladebuffet om regenwater beter te laten infiltreren en op te slaan.
Bodem
Een verbetering van de koolstofhuishouding in de bodem is een cruciale aanpassingsstrategie, omdat die nuttig is tegen vrijwel alle klimaatproblemen. Bodems met een hoog gehalte aan organische stof kunnen meer water vasthouden. Dit betekent dat zij meer neerslag kunnen opvangen en opslaan en tegelijkertijd de afvloeiing verminderen. Daarnaast zijn koolstofrijke bodems minder gevoelig voor erosie. Zij verliezen ook minder snel voedingstoffen door uitspoeling en zijn vruchtbaarder.
Bodemgericht aanpassingsstrategieën bevatten; oppervlakkige bodembewerkingen, polyculturen, agroforestry en Management intensief grazen – stripgrazen.
Biodiversiteit
Gewassendiversificatie betekent dat zelfs als de opbrengst van een bepaald plantensoort in een bepaald jaar tegenvalt, andere plantensoorten toch goed kunnen produceren. Op die manier kunnen veehouders de risico’s verminderen en blijft het voedsel en inkomen binnenkomen.
Opbrengsten van polyculturen worden minder beïnvloed door droogte dan monoculturen. Het verhogen van de biodiversiteit creëert nuttige habitat voor insecten en andere organismen die helpen bij de bestrijding van plagen.
Waar het uit eindelijk om gaat is oppervlakkige bodembewerkingen, polyculturen, integratie van dieren, het beheren van groenvoeraanbod en groenvoerbehoefte door middel van Management intensief grazen.
Meerjarige gewassen zijn veerkrachtiger dan eenjarige gewassen. Meerjarige gewassen overleven ook beter hevige regenval of overstromingen die eenjarige gewassen te veel kunnen worden. Bomen hebben een aanzienlijke invloed op het plaatselijke microklimaat; ze verkoelen de omgeving en vee kan schuilen in hun schaduw.
De diepe beworteling van bomen verplaatsen water van diepe naar ondiepere bodems en vice versa in het proces dat “capillaire werking” word genoemd. Hierdoor kan water beschikbaar komen voor aangrenzende gewassen met ondiepere wortels – dit kun je realiseren door struiken en bomen singels te creëren aan de rand van je percelen – Agroforestry.
Vee
Net als bij gewassen is het fokken van klimaatbestendig vee of het overschakelende op kleinere rassen een belangrijke aanpassingsstrategie. Integratie van veeteelt en gewasproductie is ook belangrijk, met inbegrip van het voederen van vee met polyculturen – Saladebuffet en het gebruik van natuurlijke mest – zoals vaste mest.
Management Intensief Grazen (stripgrazen) verhoogt de vegetatiebedekking en verbetert het organische stof gehalte in de bodem en de waterinfiltratie – Dit komt door het “pulserend weiden”.
